ทวีปยุโรป🗺️🌏

1. เขตเทือกเขาหินเก่าภาคเหนือ  พื้นที่ส่วนใหญ่ของยุโรปภาคเหนือ เป็นมีลักษณะเป็น เทือกเขาสูง และบางตอนเป็นที่ราบชายฝั่งทะเล ที่มีอายุเก่าแก่ที่สุดของยุโรป ประมาณ 400 ล้านปี เช่น เทือกเขาภาคเหนือแถบคาบสมุทรสแกนดิเนเวีย ซึ่งเป็นเทือกเขาที่มีอายุเก่าแก่ ได้แก่ เทือกเขาเชอรอน และ เทือกเขาแกรมเบรียน ในสกอตแลนด์ นอกจากนี้ยังมีแนวชายฝั่งที่เกิดจาก การกัดเซาะของธารน้ำแข็ง ที่เรียกว่า “ฟยอร์ด (Fjord)”

2. เขตที่ราบใหญ่ภาคกลาง  ภูมิประเทศของทวีปยุโรป ภาคกลางเป็นที่ราบต่อเนื่องกัน ตั้งแต่บริเวณชายฝั่งมหาสมุทรแอตแลนติกในฝรั่งเศส ไปจนถึงที่ราบต่ำตอนกลางของทวีป ในประเทศเบลเยี่ยม เนธอร์แลนด์เยอรมนี และรัสเซีย  มีประชากรอาศัยอยู่อย่างหนาแน่น มีบทบาททางเศรษฐกิจ และมีความสำคัญด้านเกษตรกรรมมากที่สุดของทวีปยุโรป แม่น้ำสำคัญได้แก่ แม่น้ำไรน์ แม่น้ำเอลเบ แม่น้ำลัวร์ และ แม่น้ำเซน

3.เขตที่ราบสูงภาคกลาง  ภูมิประเทศเป็นที่ราบสูงเริ่มตั้งแต่คาบสมุทรไอบีเรีย ตอนกลางของทวีปยุโรปไปจนถึงที่ราบสูงโบฮีเมีย ทางตะวันออกเขตที่ราบสูงภาคกลางนี้ เชื่อมต่อระหว่างที่ราบใหญ่ภาคกลางกับเทือกเขาสูงภาคใต้ของทวีปที่ราบสูงที่สำคัญได้แก่ ที่ราบสูงเมซาตา ในคาบสมุทรไอบีเรียที่ราบสูงมัสซิฟซองตาล ในตอนกลางของประเทศฝรั่งเศส ป่าดำ (Black Forest) ในประเทศเยอรมนี ที่ราบสูงโบฮีเมียในประเทศสาธารณรัฐเชค ที่ราบฮังกาเรียน(Great Hungarian Plain) ในเขตประเทศฮังการี ซึ่งเป็นที่ราบขนาดใหญ่ ระหว่างเทือกเขาคาร์เปเทียน (ทางตอนเหนือ) เทือกเขา Transdanubian Medium Mountains (ทางตะวันตกเฉียงใต้) และแม่น้ำ Sava (ทางทิศใต้) โดยมีพื้นที่ส่วนใหญ่(56%)อยู่ในประเทศฮังการี และส่วนหนึ่งครอบคลุมไปถึงสโลวาเกีย, ยูเครน , โรมาเรีย, เซอร์เบีย และโครเอเชีย

4. เขตเทือกเขาสูงภาคใต้  ทวีปยุโรปภาคใต้มีเทือกเขาสูงซึ่งมีอายุใกล้เคียงกับ เทือกเขาหิมาลัยในทวีปเอเชีย เทือกเขาเหล่านี้เป็นเทือกเขารุ่นใหม่  ผ่านการสึกกร่อนพังทลายไม่มาก และยังมีการเปลี่ยนแปลงเคลื่อนไหวของเปลือกโลกอยู่ เช่น เกิดแผ่นดินไหว ภูเขาไฟระเบิดเป็นต้น ลักษณะของเทือกเขาสูงภาคใต้เป็นยอดเขาสูงและมีหุบเขาลึก บริเวณยอดเขามีน้ำแข็งปกคลุมตลอดปี

         ปัจจัยที่มีอิทธิพลต่อภูมิอากาศของทวีปยุโรป  ได้แก่

 ละติจูด ทวีปยุโรปตั้งอยู่ในช่วงละติจูด 35-70 องศาเหนือ ซึ่งอยู่ห่างจากเส้นศูนย์สูตรมากพอสมควรฉะนั้นจึงไม่มีภูมิอากาศเมืองร้อนเหนืออย่างทวีปอื่นๆ ที่มีดินแดนใกล้เส้นศูนย์สูตร จะเห็นได้ว่าทางตอนใต้สุดของทวีปเป็นเขตภูมิอากาศแบบเมดิเตอร์เรเนียนซึ่งมีภูมิอากาศอบอุ่น อุณหภูมิปานกลาง

ทิศทางลมประจำ ลมประจำที่พัดผ่านส่วนใหญ่ของทวีปยุโรปเป็นลมฝ่ายตะวันตกพัดจากมหาสมุทรแอตแลนติกเข้ามาทางด้านตะวันตกของทวีป ด้วยเหตุนี้ทางซีกตะวันตกของทวีปจึงมีฝนตกชุก ส่วนทางซีกตะวันออกของทวีปฝนจะตกน้อยลง และความแตกต่างของอุณหภูมิระหว่างฤดูร้อนกับฤดูหนาวมีมากขึ้น ซึ่งเป็นลักษณะของภูมิอากาศแบบภาคพื้นทวีป

 กระแสน้ำในมหาสมุทร ชายฝั่งด้านตะวันตกของทวีปมีกระแสน้ำอุ่นแอตแลนติกเหนือไหลเลืยบฝั่งของหมู่เกาะบริติช และชายฝั่งประเทศนอร์เวย์ ทำให้มีผลต่อภูมิอากาศของบริเวณดังกล่าว ดังจะเห็นได้ว่า หมู่เกาะบริติชอันเป็นที่ตั้งองประเทศสหราชอาณาจักรและประเทศไอร์แลนด์นั้นมีอากาศอบอุ่นตลอดทั้งปี แม้ในฤดูหนาวอากาศก็ไม่หนาวเย็นมากนัก นอกจากนี้ชายฝั่งของประเทศนอร์เวย์ น้ำทะเลไม่แข็งตัวในฤดูหนาว ผิดกับน้ำในทะเลบอลติกซึ่งแข็งตัวเป็นเวลานานหลายเดือน ในระหว่างฤดูหนาว ประเทศสวีเดนจึงต้องอาศัยการขนส่งสินค้าทางรถไฟไปลงเรือที่เมืองท่าของประเทศนอร์เวย์ เพราะไม่สามารถใช้เมืองท่าของตนในทะเลบอลติกได้

ระยะห่างจากทะเล  การที่ทวีปยุโรปมีฝั่งทะเลยาว เมื่อเปรียบเทียบกับเนื้อที่ทวีป ทำให้ดินแดนตอนในของทวีปอยู่ห่างจากทะเลไม่มากนัก ลักษณะเช่นนี้มีผลต่อภูมิอากาศของทวีปยุโรป คือ ไม่มีดินแดนส่วนใดที่อยู่

ลึกเข้าไปภายในทวีปมาก จนไม่ได้รับอิทธิพลจากมหาสมุทรเลย จึงไม่มีเขตภูมิอากาศแห้งแล้งเหมือนอย่างในบริเวณตอนกลางของทวีปเอเซีย

ทิศทางของเทือกเขา  เทือกเขาส่วนใหญ่ในทวีปยุโรปมีทิศทางในแนวทิศตะวันตก ตะวันออก จึงไม่กีดขวางทางลมประจำตะวันตกที่นำความชื้นจากมหาสมุทรแอตแลนติกเข้าไปในทวีป บริเวณส่วนใหญ่ของทวีปจึงได้รับฝนอย่างทั่วถึง

จากปัจจัยต่างๆ ทำให้ภูมิอากาศของทวีปยุโรปได้ชื่อว่าเหมาะสมสำหรับการดำรงชีพ เพราะส่วนใหญ่มีอากาศอบอุ่น ไม่ร้อนและไม่หนาวเกินไป

การแบ่งเขตภูมิอากาศของทวีปยุโรป   ทวีปยุโรปมีเขตภูมิอากาศต่างๆ รวม 7 เขต ดังนี้

1.ภูมิอากาศแบบเมติเตอร์เรเนียน

 สภาพอากาศ เป็นภูมิอากาศอบอุ่น อุณหภูมิปานกลาง มีฝนตกในฤดูหนาว ปริมาณฝนทั้งปีประมาณ500-1000 มิลลิเมตร

 พืชพรรณธรรมชาติ เป็นป่าไม้เขตอบอุ่น ที่เรียกว่า ป่าเมดิเตอร์เรเนียน

บริเวณที่พบ ชายฝั่งทะเลเมดิเตอร์เรเนียนในยุโรปภาคใต้ ครอบคลุมดินแดนชายฝั่งของประเทศสเปนชายฝั่งภาคใต้ของประเทศฝรั่งเศส ประเทศอิตาลี ชายฝั่งของประเทศยูโกสลาเวีย และประเทศกรีซ

2. ภูมิอากาศแบบอบอุ่นชื้น

สภาพอากาศ ภูมิอากาศอบอุ่น อุณหภูมิปานกลาง ซึ่งมีฝนตกตลอดทั้งปี ปริมาณน้ำฝนทั้งปีประมาณ500-1000 มิลลิเมตร

พืชพรรณธรรมชาติ เป็นป่าไม้เขตอบอุ่น หรือทุ่งหญ้าเขตอบอุ่น

บริเวณที่พบ บริเวณที่ราบลุ่มแม่น้ำดานูบในประเทศฮังการี ภาคเหนือของประเทศยูโกสลาเวียและประเทศโรมาเนีย

3.ภูมิอากาศทุ่งหญ้ากึ่งทะเลทราย

สภาพอากาศ เป็นภูมิอากาศที่มีฝนตกน้อย คือ ปริมาณฝนทั้งปี ประมาณ 250-500 มิลลิเมตร

พืชพรรณธรรมชาติ ทุ่งหญ้าที่ขึ้นเบาบาง

บริเวณที่พบ มี 2 แห่ง คือ ตอนกลางของประเทศสเปน อูเครน จอร์เจียและตอนใต้ของรัสเซีย

 4.ภูมิอากาศภาคพื้นสมุทรชายฝั่งตะวันตก

สภาพอากาศ ได้รับอิทธิพลจากกระแสน้ำอุ่นแอตแลนติก ฤดูหนาวอากาศไม่หนาวจัด มีฝนตกชุกตลอดทั้งปี ปริมาณฝนทั้งปีประมาณ 750-1500 มิลลิเมตร

 พืชพรรณธรรมชาติ เป็นป่าไม้เขตอบอุ่นชนิดป่าไม้ผลัดใบผสมกับป่าไม้สน

บริเวณที่พบ บริเวณที่ราบชายฝั่งตะวันตกของทวีป ครอบคลุมดินแดนส่วนใหญ่ของประเทศฝรั่งเศสหมู่เกาะบริติช เบลเยี่ยม เนเธอร์แลนด์ เดนมาร์ก ภาคเหนือของเยอรมนี และภาคใต้ของนอร์เวย์และสวีเดน

5. ภูมิอากาศชื้นภาคพื้นทวีป

สภาพอากาศ เป็นภูมิอากาศที่ได้รับอิทธิพลจากมหาสมุทรไม่มากนัก เพราะอยู่ลึกเข้ามาในทวีปฤดูหนาวอากาศค่อนข้างหนาว ปริมาณน้ำฝนทั้งปีประมาณ 500-750 มิลลิเมตร ส่วนใหญ่ตกในฤดูร้อน

พืชพรรณธรรมชาติ เป็นป่าไม้เขตอบอุ่น ซึ่งมีทั้งป่าผลัดใบและป่าสนผสมปะปนอยู่ บางแห่งที่มีฝนตกน้อย  พืชพรรณธรรมชาติ เป็นทุ่งหญ้าเขตอบอุ่น

 บริเวณที่พบ ยุโรปตะวันออก ครอบคลุมดินแดนส่วนใหญ่ของประเทศโปแลนด์ เช็คและสโลวัก รัสเซียและสาธารณรัฐเอกราชต่างๆ ที่เคยรวมอยู่ในสหภาพโซเวียต

  6.ภูมิอากาศแบบไทกา

สภาพภูมิอากาศ  เป็นภูมิอากาศหนาวซึ่งมีฤดูหนาวยาวนาน ปริมาณฝนทั้งปีประมาณ 250-500มิลลิเมตร

พืชพรรณธรรมชาติ ป่าสน (หรือป่าไม้ใบแหลมมีใบเขียวทั้งปี)

บริเวณที่พบ  ดินแดนทางเหนือของประเทศฟินแลนด์ ภาคกลางของนอร์เวย์และสวีเดน

 7.ภูมิอากาศแบบทุนดรา

สภาพภูมิอากาศ  เป็นภูมิอากาศหนาวแบบขั้วโลก มีอากาศหนาวเย็นตลอดทั้งปี มีฤดูร้อนสั้นๆ เพียง1-2 เดือน ที่พืชพรรณจะเจริญเติบโตได้ นอกนั้นแล้วจะมีอุณหภูมิต่ำถึงขีดเยือกแข็ง

พืชพรรณธรรมชาติ  พืชชั้นต่ำจำพวกหญ้า และตะไคร่ที่ทนอากาศหนาวเย็นได้ เช่น มอสและไลเคน

บริเวณที่พบ  ชายฝั่งมหาสมุทรอาร์กติกทางตอนเหนือของทวีปยุโรป